Blog

    Prezentyzm to zjawisko, w którym pracownicy są obecni w pracy fizycznie, ale nie są w stanie wykonywać swoich obowiązków z pełnym zaangażowaniem i efektywnością. Może to wynikać z różnych przyczyn, takich jak złe samopoczucie fizyczne lub psychiczne, stres, problemy osobiste, a także zła organizacja pracy lub niewłaściwe warunki pracy. Identyfikacja prezentyzmu w firmie może być wyzwaniem, ponieważ pracownicy są fizycznie obecni, a ich problemy związane z efektywnością mogą być subtelne i trudniejsze do zauważenia niż absencja. Istnieje jednak kilka sygnałów i metod, które mogą pomóc w wykryciu prezentyzmu w organizacji. Na przykład, paradoksalnie, w firmach o wysokim poziomie prezentyzmu może występować:

• niska liczba formalnych zwolnień lekarskich – pracownicy mogą obawiać się korzystania ze zwolnień, co może prowadzić do przeciągania stanu chorobowego lub obniżonej efektywności pracy;
• kultura pracy wymuszająca nadgodziny;
• przychodzenie do pracy, nawet gdy nie są w stanie efektywnie działać np. z powodu choroby.

Aby zidentyfikować prezentyzm w firmie, należy uważnie obserwować zmiany w wydajności i zachowaniu pracowników, zwrócić uwagę na atmosferę pracy, a także regularnie zbierać informacje zwrotne od zespołów. Kluczowe jest także zrozumienie, jakie czynniki (stres, mobbing, kultura pracy) mogą prowadzić do tego zjawiska, oraz próba ich eliminacji. Prezentyzm może mieć długoterminowe negatywne skutki dla organizacji, dlatego ważne jest szybkie jego rozpoznanie i wdrożenie odpowiednich środków zaradczych. Prezentyzm może być związany z czynnikami wynikającymi z tego jak działa organizacja ale może być też spowodowany np. problemami osobistymi pracownika, stresem czy chorobami. Przyczyny prezentyzmu Prezentyzm może być spowodowany różnymi czynnikami, w tym:

• Choroby – pracownik, mimo złego samopoczucia, przychodzi do pracy, ponieważ boi się utraty wynagrodzenia, negatywnej oceny lub ma poczucie obowiązku.
• Stres – osoby zestresowane mogą pojawiać się w pracy, ale ich zdolność do koncentracji i efektywnej pracy jest znacznie obniżona.
• Problemy osobiste – trudności w życiu prywatnym mogą wpływać na obniżenie zaangażowania w pracę, mimo fizycznej obecności w biurze.
• Presja ze strony przełożonych lub zespołu – pracownicy mogą czuć się zobowiązani do przychodzenia do pracy, nawet gdy nie są w stanie efektywnie działać.

Czy mobbing może prowadzić do prezentyzmu? Tak, mobbing może być jedną z głównych przyczyn prezentyzmu. Zjawisko to może się rozwijać w sytuacjach, gdy pracownik:

• Boi się utraty pracy – osoby doświadczające mobbingu mogą obawiać się, że nieobecność w pracy z powodu choroby czy innych problemów zostanie wykorzystana przeciwko nim, np. do podważenia ich kompetencji.
• Odczuwają presję ze strony mobbera – osoby nękane przez przełożonych lub współpracowników mogą czuć się zmuszone do pracy nawet w stanie złego samopoczucia, obawiając się negatywnych konsekwencji.
• Cierpią na długotrwały stres – mobbing często prowadzi do stresu, wypalenia zawodowego i zaburzeń psychosomatycznych. Pracownik może przychodzić do pracy, ale jego zdolności do koncentracji i realizacji zadań są ograniczone przez psychiczne i fizyczne skutki mobbingu.

Negatywne skutki prezentyzmu dla firmy

• Obniżenie efektywności – pracownicy obecni w pracy, ale działający na niskim poziomie efektywności, mogą spowodować spadek produktywności całego zespołu.
• Błędy w pracy – zmniejszona koncentracja i zaangażowanie mogą prowadzić do większej liczby błędów, co wpływa na jakość pracy.
• Wydłużony czas powrotu do pełnej formy – jeśli pracownicy przychodzą do pracy, mimo że powinni odpocząć (np. z powodu choroby), ich powrót do zdrowia może się wydłużyć.
• Negatywna atmosfera – prezentyzm wśród pracowników może wpływać na morale całego zespołu, szczególnie jeśli problem dotyczy wielu osób, np. w wyniku toksycznego środowiska pracy.

Podsumowanie Mobbing może być jedną z przyczyn prezentyzmu, ponieważ pracownicy narażeni na długotrwałe nękanie często czują się zmuszeni do pracy mimo złego samopoczucia fizycznego lub psychicznego. Prezentyzm z kolei negatywnie wpływa na efektywność pracowników oraz kondycję firmy.